Btgunluk.com

E-kitap, drm ve bahtsız ülkem

Kitap okumak kendini geliştirmenin en önemli yollarından biri. Ancak çağımızın koşuşturması arasında kitap okumaya vakit bulmak, yanında kitap taşımak zor. İşte bu konuda sorunları çözen teknoloji, e-kitap teknolojisi.

E-kitapları internet üzerinden satın aldıktan sonra(bunun herhangi e-ticaret faaliyetinden hiçbir farkı yok), e-kitabı okuyacağınız cihaza indiriyorsunuz. Bu kitapları başlarına dağıtmamanız için kitaplar drm denilen bir sistemle korunuyor. Genellikle e-kitabı alırken kullandığınız kullanıcı adı ve şifre ile e-kitabı indirdiğiniz cihazda oturum açarak kitabınızı okuyabiliyorsunuz. E-kitabı okumak için bilgisayarı, Andoid ya da Ios işletim sistemli bir cep telefonunu kullanabildiğiniz gibi, bu iş özel üretilen ve elektronik mürekkep teknolojisi ile neredeyse kağıda yakın görüntü veren(gözleri yormayan) e-kitap okuyucuları(Kindle, Calibro vs.) da kullanabiliyorsunuz. Eğer e-kitapları cep telefonundan okumayı düşünüyorsanız Amoled ekranlı(yani Samsung) cep telefonlarını tavsiye ederim. Amoled ekranlarda siyah doğru olarak gösterilebildiği için, siyah temalı bir okuma modu seçtiğinizde gözleriniz daha az yoruluyor.

Bir cihazda onlarca kitabı okuma fikrini çok hoş bulduğumdan ve okumaya yeterince vakit ayıramadığımdan e-kitap benim çok ilgimi çekmişti. O yüzden 2012'nin yaz aylarında kendime 4. nesil bir Kindle aldım ve o zamanlar e-kitap satan Idefix'e üye olup ilk e-kitaplarımı aldım. O sıralarda Türkiye'de satılan e-kitap okuyucular fiyat/performans bakımından Kindle'ın yanına bile yaklaşamıyordu. İlk sorun karşıma çıkmıştı. Kindle mobi formatlı e-kitapları destekliyordu, benim Idefix'ten indirdiğim kitaplar ise epub formatındaydı. Ayrıca bu epub dosyaları drm koruması içerdiği için, bu korumayı kaldırmadan epub dosyalarını mobi'ye çeviremiyordum. Bundan dolayı parasını verdiğim kitapların yasal olmayan bir şekilde drm korumasını yok etmek zorunda kaldım.

E-kitap teknolojisinden çok memnundum, okuduğum kitap sayısı gerçekten artmıştı. Üstelik gerçek kitaplarda kıyıp da yapamadığım şeyleri yapabiliyordum, satırların altlarını çizip notlar alabiliyordum. Bunları kolayca bilgisayara aktarmak çocuk oyuncağıydı.

Problemler, anakartımın yıldırım düşmesi sonucu bozulmasıyla başladı. Anakartı değiştirerek bilgisayarımı tamir ettim, ancak e-kitaplarım silinmişti. Idefix'ten kitaplarımı tekrar indirmeyi denediğimde, kitapları indiremediğimi gördüm. Drm koruması bilgisayarımın donanımı değiştiği için satın aldığım kitapları okumama izin vermiyordu, beni bir bakası sanıyordu. Idefix ile yapılan bir aylık yazışma sonucu bana satın aldığım kitapların tutarı kadar hediye çeki tanımlandı, aynı kitapları bir kez daha satın aldım.

Zaten basılı kitaplarla neredeyse fiyata satılan kitaplarımı drm koruması yüzünden az daha kaybediyordum. Geçen günlerde Sayın Ekran Tekman'ın bloğunda, bu drm meselesinin çok daha korkutucu bir boyutunu keşfettim.

...
idefix’inkiler DRM’li, Adobe DRM diye neredeyse dünya standardı olmuş bir yöntem kullanıyorlar.
... idefix bu iş için Adobe’a para veriyor. Altyapı yatırımı 15.000 TL civarında, yıllık 3.500 TL civarında bakım ücreti. Kitap başına da 50 krş ya da 1 TL civarında bir para. Yani ayda 1.000 e-kitap satsanız kitap başına 1,25-1,75 TL vermek gerekiyor Adobe’a. Ne için? Kırılabilir bir koruma için. Kim veriyor bu parayı? Ben, yani kitabı satın alan kişi. Akıllara ziyan!

Senelik 3500 liralık ödeme Idefix'e çok gelmeye başladığı anda, ya da Idefix iflas ettiğinde benim e-kitaplarım yok olacaklar. Diyebilirsiniz ki, drm'i kaldırıp kitapları yedekleyebilirsin, evet doğru. Ancak yeni siteler kendi drm'lerini kendileri oluşturuyorlar. Örneğin Babil.com'da satılan e-kitapların Adobe'ninkinden farklı bir drm koruması var ve bunu kırmak şimdilik mümkün değil. Babil.com kapandığı anda e-kitaplar gene buhar olacaklar.

Bu şartlar altında e-kitap almak mantıklı mı? Maalesef değil. Zaten ülke olarak okumayı sevmiyoruz, e-kitaplar ile bu konuda az da olsa mesafe alabilirdik. Memleketimiz bu treni de kaçırmak üzere. Yazık.

03.08.2015 19:20:47

Yorumlar